Ποσους μεταναστες αντεχει η Κυπρος;

[Άρθρο μου που δημοσιεύτηκε σήμερα στον Φιλελεύθερο και στο Paideia News.]

Αποτελεί πλέον κοινότυπο ερώτημα που προκύπτει σε όλες τις συζητήσεις για το μεταναστευτικό: πόσους μετανάστες μπορεί να αντέξει η Κύπρος; Tο παρόν άρθρο απαντά αυτό ακριβώς το ερώτημα. Παρακαλείται ο/η αναγνώστης/ρια να ακολουθήσει υπομονετικά τα επιχειρήματα, έτσι ώστε να κατανοήσει το σκεπτικό.

Έχει πλειστάκις αναφερθεί από τον Υπουργό Εσωτερικών, κ. Νουρή, ότι η Κύπρος δεν αντέχει άλλους μετανάστες. Έχει πλέον δημιουργηθεί και κατάλληλο κοινοβουλευτικό πλαίσιο, όπου έχει μεταφερθεί το ερώτημα στη βουλή: η AdHocKοινοβουλευτική Eπιτροπή για τη Μελέτη του Δημογραφικού Προβλήματος, υπό την προεδρία του θυγατρίου της εγκληματικής οργάνωσης Χρυσής Αυγής, ΕΛΑΜ. 

Η ερώτηση όμως τίθεται πάντα με ασαφή τρόπο, και για να απαντηθεί χρειάζεται διασάφηση. Όταν λέμε πόσους μετανάστες αντέχει η Κύπρος, εννοούμε πόσους ξένους γενικά; Εννοούμε ξένους από συγκεκριμένες χώρες, αφρικανικές ας πούμε; Εννοούμε πρόσφυγες; Εννοούμε πόσους αντέχουμε που να είναι κλεισμένοι στο Πουρνάρα, άνεργοι και πλήρως εξαρτημένοι από το κράτος; Ή εννοούμε τις αντοχές της οικονομίας σε μετανάστες που εργάζονται και είναι μέρος των παραγωγικών δυνάμεων, ξοδεύοντας και χρήματα στην οικονομία και καταβάλλοντας και κοινωνικές ασφαλίσεις; Είναι πολλές οι μεταβλητές.

Ας εξετάσω διάφορα σενάρια πριν δώσω την απάντηση. Σενάριο 1: ο Υπουργός Εσωτερικών εννοεί ότι η Κύπρος δεν αντέχει άλλο να συντηρεί άνεργους κλεισμένους στο Πουρνάρα. ΟΚ. Βγάλτε τους και δώστε τους άδεια να εργαστούν, μέχρι να αξιολογηθεί η αίτησή τους. Σενάριο 2: Εννοεί δεν αντέχει άλλο η Υπηρεσία Ασύλου και το νεοσύστατο Διοικητικό Δικαστήριο Διεθνούς Προστασίας, λόγω υπερβολικού φόρτου εργασίας. ΟΚ. Ας προσληφθεί νέο προσωπικό ή ας μεταφερθεί από αλλού, ας τεθούν πιο αποδοτικές διαδικασίες. Σενάριο 3: Εννοεί δεν αντέχει η κυπριακή κοινωνία να βλέπει άλλους μαύρους ή αραβόφωνους και να συνυπάρχει μαζί τους. ΟΚ. Ας υλοποιήσει προγράμματα που να στοχεύουν τόσο τους μετανάστες όσο και τους ντόπιους, έτσι ώστε να καλλιεργηθεί κουλτούρα αποδοχής. 

Ας πούμε όμως ότι δεν είναι διατεθειμένος να κάνει καμιά στοχευμένη θετική κίνηση. Που ακριβώς αυτή είναι η πραγματικότητα: δεν επιθυμεί να ανοίξει το Πουρνάρα να ενταχθούν ελεύθερα στην αγορά εργασίας, δεν επιθυμεί την κουλτούρα αποδοχής, και δεν επιθυμεί να μεγαλώσει τις σχετικές κρατικές υπηρεσίες. Είναι διατεθειμένος μόνο να συνεχίσει την πολιτική του εγκλεισμού (Πουρνάρα), του αποκλεισμού (διάταγμα Χλώρακας) και της απώθησης (στη θάλασσα). Τις πολιτικές άρνησης, δηλαδή.

Μένουμε λοιπόν με ένα ερώτημα που τίθεται απροσδιόριστα («πόσους μετανάστες αντέχει η Κύπρος;») και ουδέποτε σχηματίζεται με τρόπους όπως πιο πάνω, δηλαδή είτε ως αδυναμία συντήρησης κρατουμένων ή ανέργων, είτε ως ζήτημα υπερβολικού φόρτου συγκεκριμένων κρατικών φορέων. Γιατί όταν σχηματιστεί με αυτό τον τρόπο, ανοίγονται και θετικές λύσεις.

Το ερώτημα δεν τίθεται με τα υλικοτεχνικά χαρακτηριστικά του, διότι έτσι προκρίνονται λύσεις που δεν θέλει η κυβέρνηση να υλοποιήσει. Από την άλλη, η λύση που προοικονομείται από το ασαφές ερώτημα «πόσους μετανάστες αντέχει η Κύπρος;» είναι άλλη. Ο κ. Νουρής το έχει ήδη απαντήσει: δεν αντέχει άλλους μετανάστες η Κύπρος. Και προχωρεί ήδη με τις λύσεις άρνησης. Όμως αυτές οι λύσεις άρνησης, με προεξάρχουσα τη λύση των απωθήσεων-επαναπροωθήσεων στη θάλασσα είναι βίαιες. Το ερώτημα δηλαδή το έχει απαντήσει η κυβέρνηση, και ακριβώς επειδή έχει απαντήσει ότι «η Κύπρος δεν αντέχει άλλους μετανάστες», στρώνεται ο δρόμος για επαναπροωθήσεις (οι οποίες είναι όλες παράνομες, παρεμπιπτόντως. Και η «συμφωνία με Λίβανο» είναι παράνομη. Όλες οι επαναπροωθήσεις είναι παράνομες, άσχετα αν έχεις «συμφωνήσει» με τον Λίβανο).

Την επόμενη φορά που θα σας ρωτήσει λοιπόν κάποιος «πόσους μετανάστες αντέχει η Κύπρος;», να ξέρετε ότι έχετε μπροστά σας μια ερώτηση που είναι έμμεση δικαιολόγηση ή και προτροπή σε βία κατά αυτών που υποτίθεται δεν αντέχουμε άλλο. Ας πούμε εγώ απαντώ στην ερώτηση με τον αριθμό «100 χιλιάδες μετανάστες», τόσους αντέχει η Κύπρος. Τι νομιμοποιείσαι ηθικά να κάνεις στον εκατοστό χιλιοστό πρώτο; Μα να ασκήσεις βία πάνω του, προφανώς. Το ερώτημα λοιπόν, κρύβει μέσα του μια επιθυμία για βία. Ας ματαιωθεί αυτή η επιθυμία. Το ερώτημα απορρίπτεται εν γένει.