Σημεια και τερατα απο το τουνελ Riese*

Προκαλεί εντύπωση πώς ο οξυδερκής αγωνιστής της ελευθερίας, που άλλες φορές αυτόχρημα εντοπίζει σύμβολα δόλου και σύμβολα εισβολής και κατοχής, στα έργα του Γαβριήλ η «όραση τούνελ» του τα εξαφανίζει, έτσι που να βλέπει μόνο έναν σκύλο-τέρας που ουρεί σε άμωμους ήρωες.** 

Ο Γαβριήλ όμως έχει δώσει κρίσιμα σημεία στους πίνακές του, που βοηθάνε να δει κανείς το πραγματικό τέρας. Σημεία που βοηθάνε να δει κανείς ότι σε καμία περίπτωση δεν γελοιοποίησε την χριστολογική ουσία, την βαθύτερη πεποίθηση του Χριστιανισμού, ή την ουσία του απελευθερωτικού αγώνα. 

Στον πίνακα με τον Γρίβα, πίσω από τον Γρίβα υπάρχει μια σημαία της «ΤΔΒΚ». Αυτό δίνει ένα σημείο που οργανώνει το ερμηνευτικό πλαίσιο. Ο Γρίβας εδώ συνδέεται άρρηκτα με την εισβολή και κατοχή, που είναι συνέπειες (και) δικών του πράξεων. Μέχρι και σήμερα −ή μάλλον, ειδικά σήμερα− ο πιο διαδεδομένος τρόπος που ξεπλένεται ο Γρίβας πριν τιμηθεί, για να μπορέσουν κάποιοι να τον τιμήσουν, είναι στη βάση ενός διαχωρισμού μεταξύ του Γρίβα 1 (ΕΟΚΑ) και του Γρίβα 2 (ΕΟΚΑ Β - πραξικόπημα, εισβολή), όπου τιμάται ο Γρίβας 1 και στηλιτεύεται ο Γρίβας 2. Ο πίνακας δεν ανατρέπει αυτό το σχήμα. Το σχήμα επιβεβαιώνεται από το σημείο που έχει δώσει ο Γαβριήλ: τη σημαία της «ΤΔΒΚ». Ο Γρίβας απεικονίζεται ως συνυπαίτιος για την εισβολή. Γιατί αγνοήθηκε η σημαία; Μια σημαία, που ενώ συνήθως ερεθίζει το θυμικό του αγωνιστή της ελευθερίας, εδώ η… αγωνιστική προαίρεση εξαφανίζει τη σημαία από το οπτικό πεδίο, την αγνοεί, την καθιστά ένα ουδέτερο φόντο.

Στον πίνακα με τον Αρχιεπίσκοπο, υπάρχει ένα κινητό στο χέρι. Άλλο ένα κρίσιμο σημείο. Τι τηλεφωνήματα κάνει ο Αρχιεπίσκοπος; Σε ποιους και γιατί; Το κινητό συμβολίζει τα κανονίσματα, τις αγοραπωλησίες, τις υπόγειες συμφωνίες, τις δωροδοκίες, τα διαβατήρια, τις εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ: τον Αρχιεπίσκοπο ως ραδιούργο. Που με 9.346 ψήφους αυταρχικά αυτοαποκαλείται «προϊστάμενος του λαού».

Δεν πρόσεξε ο οξυδερκής αγωνιστής της ελευθερίας ολόκληρο κινητό, που για αυτόν συνήθως λειτουργεί ως συνεκδοχή του πλούτου; Που στα χέρια του άρτι αφικνούμενου πρόσφυγα λειτουργεί ως τεκμήριο δόλου και «εισβολής»; Κι όμως, ο οξυδερκής αγωνιστής της ελευθερίας, που διακρίνει κινητά στα χέρια των θαλασσοδαρμένων από μίλια μακριά και τον πιάνουν υστερίες, εδώ ούτε που το πρόσεξε. Είναι απλά ένα ασήμαντο κινητό.  

Κοιτάξτε, λοιπόν, τι έχει κάνει ένα σκυλί. Έχει αναδείξει από ποιο τούνελ πολεμάνε κάποιοι.

 

* Σύμπλεγμα υπόγειων τούνελ που έχτιζαν οι Ναζί στην Κάτω Σιλεσία (σημερινή Πολωνία).  

** «Όραση τούνελ» είναι τύπος προκατάληψης. 

Christos Hadjioannou